Ποιοι και γιατί θα ελεγχθούν – Φάκελος για κάθε ακίνητο από Δεκέμβριο με το Μητρώο Ιδιοκτητών

Γράφει ο ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΡΑΛΟΓΛΟΥ

Εντατικούς ελέγχους σε 1.000 ΑΦΜ ιδιοκτητών που έχουν περισσότερες από τρεις βραχυχρόνιες μισθώσεις ξεκινάει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), την ώρα που εντατικοποιεί τους ρυθμούς για τη δημιουργία Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, δηλαδή ενός ηλεκτρονικού φακέλου με τα στοιχεία και τη χρήση κάθε ακινήτου της χώρας.

Όσον αφορά τους ¨ξεχασιάρηδες” ιδιοκτήτες ακινήτων σε βραχυχρόνια μίσθωση, οι 500 από αυτούς δεν έχουν ανοίξει καν βιβλία, όπως οφείλουν βάσει της νομοθεσίας, ενώ άλλοι τόσοι ξεκίνησαν να το κάνουν αλλά με λάθος κωδικούς. Ο σωστός ΚΑΔ για την έναρξη δραστηριότητας στις βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι 55.20.11.06 και αφορά «υπηρεσίες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων μέσω των ψηφιακών πλατφορμών στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού».

Όπως αποκάλυψε ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, στο πλαίσιο της 25ης Prodexpo, 6.200 νομικά πρόσωπα έχουν δηλώσει πάνω από τρία ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση, με την εικόνα συμμόρφωσης στη νομοθεσία να είναι καλή, καθώς το 90% έχει ανοίξει βιβλία. Απομένουν περίπου 500 που έχουν δώσει λάθος κωδικούς, ενώ άλλοι 500 δεν έχουν προχωρήσει σε καμία ενέργεια. «Τους έχουμε εντοπίσει και θα τους ενοχλήσουμε το επόμενο διάστημα για να συμμορφωθούν.»

Στην ΑΑΔΕ πάντως θεωρούν ότι το ποσοστό συμμόρφωσης των ιδιοκτητών ακινήτων σε βραχυχρόνια μίσθωση βελτιώνεται διαρκώς. Όπως είπε ο κ. Πιτσιλής, ενώ παλαιότερα οι διασταυρώσεις μεταξύ των αρχείων της ΑΑΔΕ και τα στοιχεία που λαμβάνουν από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης έδειχναν ένα ποσοστό 37% προβληματικών καταχωρήσεων, αυτό το ποσοστό μειώθηκε σε 20% πέρυσι και σε 12% φέτος.

Τα τελευταία χρόνια, τα φορολογικά έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν σημειώσει σημαντική αύξηση, καθώς έχουν υπερδεκαπλασιαστεί από το 2017. «Το 2017 τα φορολογικά έσοδα ήταν περίπου 70 εκατ. ευρώ, ενώ πέρυσι έφθασαν τα 740 εκατ. ευρώ. Φέτος, στο πρώτο 9μηνο, έχουμε έσοδα 742 εκατ. ευρώ (έναντι 640 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2023) και εκτιμούμε ότι στο τέλος της χρονιάς θα φτάσουμε τα 830 εκατ. ευρώ», τόνισε ο κ. Πιτσιλής.

Ακόμα και η Valentina Reino, Επικεφαλής Δημόσιας Πολιτικής της Airbnb για τη Νότια Ευρώπη, αναγνώρισε πως η συμφωνία που έχουν κάνει οι εταιρείες βραχυχρόνιων μισθώσεων με την ΑΑΔΕ στην Ελλάδα αποτελεί βέλτιστη πρακτική στην Ευρώπη. Όπως είπε, είναι εύκολο για τους οικοδεσπότες να εγγραφούν στην πλατφόρμα και να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία, και σημείωσε πως η διαδικασία διασταυρώσεων είναι αυτοματοποιημένη και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Τόνισε, επίσης, ότι η εμπειρία της Airbnb από άλλες χώρες, στις οποίες επιβλήθηκαν περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση, δεν είναι θετική, καθώς δεν ωφέλησαν τις τοπικές κοινωνίες, ενώ οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν.

Από την πλευρά του, ο Αλέξης Πατέλης, Οικονομικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού, παρέθεσε μία σειρά από στοιχεία για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, σύμφωνα με τα οποία 100.000 κατοικίες διαθέτουν μοναδικό ΑΜΑ και μισθώνονται βραχυχρόνια, με 40.000 ΑΜΑ (Αριθμός Μητρώου Ακινήτων) να έχουν προστεθεί την τελευταία τετραετία. «Από αυτά τα 100.000 ΑΜΑ, το 1/4 τα μισθώνει πάνω από 90 ημέρες ετησίως, γι’ αυτό και αποφασίσαμε τελικά να μην θεσμοθετήσουμε χρονικό περιορισμό», δήλωσε ο κ. Πατέλης. Εξήγησε ότι σε φυσικά πρόσωπα ανήκουν τα 80.000, εκ των οποίων τα 4/5 νοικιάζονται κάτω από 90 ημέρες. Αντίστοιχα, σε νομικά πρόσωπα ανήκουν 20.000, με τα μισά τουλάχιστον να μισθώνονται πάνω από 90 ημέρες, γι’ αυτό και έχει σφίξει το πλαίσιο στα νομικά πρόσωπα.

Ο κ. Πατέλης οριοθέτησε το μέσο έσοδο ανά ΑΜΑ/ακίνητο σε 7.350 ευρώ ετησίως, ενώ σχετικά με τους περιορισμούς σε τρία διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων, εξήγησε πως στο κέντρο ελλοχεύει ο κίνδυνος αλλοίωσης του κοινωνικού ιστού. «Στις γειτονιές αυτές οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ξεπερνούν το 5%. Το μέτρο θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2025 και στο τέλος του έτους θα κρίνουμε αν το μέτρο έχει αποτέλεσμα και πρέπει να παραταθεί», συμπλήρωσε ο κ. Πατέλης.

Δεκέμβριο το Μητρώο ιδιοκτητών ακινήτων

Ο κ. Πιτσιλής αναφέρθηκε και σε μια νέα πρωτοβουλία που αφορά άμεσα τους ιδιοκτήτες και ενοικιαστές ακινήτων, με στόχο την καλύτερη παρακολούθηση και καταγραφή της ακίνητης περιουσίας στη χώρα. Αυτή η πρωτοβουλία περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός σύγχρονου ηλεκτρονικού συστήματος, το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, το οποίο θα προσφέρει πλήρη και ακριβή εικόνα για τα ακίνητα που κατέχουν οι ιδιοκτήτες και τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται από τους ενοικιαστές, διασφαλίζοντας τη σωστή δήλωση των εσόδων και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μέτρο θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται πιλοτικά μέσα στον ερχόμενο Δεκέμβριο.

Το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων θα αντλήσει δεδομένα από διάφορες πηγές, με κύριες τις ακόλουθες:

• Περιουσιολόγιο: Τα δεδομένα του ηλεκτρονικού Περιουσιολογίου θα μεταφερθούν αυτόματα στο Μητρώο χωρίς καμία ενέργεια από τους φορολογούμενους. Εφόσον οι ιδιοκτήτες διαπιστώσουν διαφορές ή παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους, θα μπορούν να προβούν σε διορθώσεις.

• Πλατφόρμα μισθωτηρίων και έντυπο Ε2: Οι πληροφορίες για τα μισθωμένα ακίνητα θα αντλούνται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα μισθωτηρίων της ΑΑΔΕ και το έντυπο Ε2, το οποίο καταγράφει τα εισοδήματα από ενοίκια.

• Πρόσβαση στους ενοικιαστές: Οι ενοικιαστές θα έχουν πρόσβαση στη νέα ειδική εφαρμογή και θα μπορούν να ελέγχουν τα στοιχεία των ακινήτων που νοικιάζουν. Σε περίπτωση διαφορών, όπως χαμηλότερο ενοίκιο από αυτό που καταβάλλεται, θα είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν τις πραγματικές τιμές.

Με την έναρξη λειτουργίας του Μητρώου, η ΑΑΔΕ θα έχει τη δυνατότητα να διασταυρώνει άμεσα τις δηλώσεις των ιδιοκτητών και των ενοικιαστών για τα μισθωμένα ακίνητα και τα ενοίκια που εισπράττονται. Οποιαδήποτε νέα δήλωση ή τροποποίηση στα στοιχεία ενός ακινήτου θα ενημερώνει αυτόματα το Μητρώο, εξασφαλίζοντας έτσι την ακρίβεια των δεδομένων. Παράλληλα, όταν ένας ιδιοκτήτης δηλώνει τη λήξη της μίσθωσης ενός ακινήτου, η πληροφορία θα ενημερώνεται άμεσα στο σύστημα.

Το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων δεν θα λειτουργεί μεμονωμένα. Θα διασυνδεθεί με το ηλεκτρονικό αρχείο των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων. Αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα από την εκμετάλλευση ακινήτων θα προσυμπληρώνονται αυτόματα στις φορολογικές δηλώσεις των ιδιοκτητών (έντυπα Ε1 και Ε2), όπως και οι δαπάνες των ενοικιαστών για τα ενοίκια.

Επιπλέον, η διασύνδεση με το Κτηματολόγιο θα επιτρέπει την ταυτοποίηση και διόρθωση πιθανών αποκλίσεων στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων, εξασφαλίζοντας τη συνοχή και την ακρίβεια των δεδομένων τόσο από τους ιδιώτες όσο και από το Δημόσιο.