Νέες εκθέσεις δείχνουν ότι οδεύουμε προς αύξηση κατά 3 βαθμούς Κελσίου έως το 2100 με καταστροφικές συνέπειες για δισεκατομμύρια ανθρώπους- «Η ώρα της κλιματικής κρίσης έφτασε» προειδοποιούν οι επιστήμονες
Παρά τις δεσμεύσεις και τα… μεγάλα λόγια, ο κόσμος έχει κάνει πολύ λίγα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Αυτό πιστοποιείται από νέες εκθέσεις, ενόψει της COP29 που θα διεξαχθεί από τις 11 έως τις 22 Νοεμβρίου στο Αζερμπαϊτζάν.
Συγκεκριμένα, τρεις εκθέσεις που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα δείχνουν ότι οι υπάρχουσες εθνικές πολιτικές για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο πλαίσιο της συμφωνίας-ορόσημο του Παρισιού του 2015 θα οδηγήσουν σε… περαιτέρω υπερθέρμανση κατά σχεδόν 3 βαθμούς Κελσίου έως το 2100, καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας έχει επιταχυνθεί τα τελευταία χρόνια.
Τα εθνικά σχέδια και το… φρένο έκτακτης ανάγκης
Τα σχέδια «υπολείπονται κατά πολύ από αυτό που χρειάζεται για να σταματήσει η υπερθέρμανση του πλανήτη, με συνέπεια να παραλύσει κάθε οικονομία και να καταστραφούν δισεκατομμύρια ζωές και μέσα διαβίωσης σε κάθε χώρα», δήλωσε ο εκτελεστικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή Simon Stiell κατά την πρόσφατη δημοσίευση των τελευταίων αξιολογήσεων των εθνικών σχεδίων δράσης για το κλίμα.
Με βάση τη μη δεσμευτική συμφωνία του Παρισιού, 198 χώρες συμφώνησαν να αναπτύξουν σχέδια για τη μείωση της ρύπανσης από τα αέρια του θερμοκηπίου και να τα ανανεώνουν κάθε πέντε χρόνια για να επιτύχουν τον κοινό στόχο του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη κοντά στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από το προβιομηχανικά επίπεδα, ένας στόχος που ορισμένοι επιστήμονες λένε τώρα ότι είναι ανέφικτος.
Τα σχέδια αυτά, που αναμένεται να επικαιροποιηθούν στις αρχές του 2025, θα αποτελέσουν μέρος της ατζέντας της COP29. Για αυτό και ο Stiell κάλεσε τη Σύνοδο να πατήσει το «φρένο έκτακτης ανάγκης» για τις εκπομπές μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Όπως τόνισε, για να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης των παγκόσμιων εκπομπών κατά 40% έως το 2030, κάθε εθνικό σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει βραχυπρόθεσμους στόχους για συγκεκριμένους τομείς όπως η ενέργεια, τα κτίρια, η γεωργία και οι μεταφορές, αλλά και να υποστηρίζεται από ουσιαστικούς κανονισμούς.
Μέχρι τώρα, όλα τα υποβληθέντα εθνικά σχέδια αθροίζονται σε περίπου 51,5 γιγατόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2030, δηλαδή μόλις 2,6% λιγότερο από ό, τι το 2019, αντί της απαραίτητης μείωσης κατά 40%.
Επίσης, πριν λίγες μέρες, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός δημοσίευσε το ετήσιο Δελτίο Αερίων του Θερμοκηπίου, περιγράφοντας λεπτομερώς ένα ακόμη έτος αυξανόμενων ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και υποξειδίου του αζώτου.
Στην πραγματικότητα, το διοξείδιο του άνθρακα συσσωρεύεται στην ατμόσφαιρα ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης ύπαρξης, δήλωσε η Ko Barrett, αναπληρώτρια γενική γραμματέας του WMO και ανώτερος σύμβουλος για το κλίμα στην Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας. Αυτή τη στιγμή, ο κόσμος οδεύει προς αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,6 έως 3,1 βαθμούς Κελσίου. «Αυτό είναι, ειλικρινά, πολύ ζεστό για να το χειριστούμε», τόνισε η Barrett.
Η ίδια σημείωσε ωστόσο πως «νομίζω ότι οι πολιτικοί σε όλο τον κόσμο ακούνε. Το ερώτημα είναι, σε ποιο βαθμό θα δούμε αυτό να εκδηλώνεται στην COP29 στην πράξη».
Η απογραφή των αερίων του θερμοκηπίου δείχνει ότι το διοξείδιο του άνθρακα είναι τώρα 150% πάνω από το προβιομηχανικό επίπεδο, το μεθάνιο 265% πάνω και το υποξείδιο του αζώτου 125% πάνω, ενώ η επίδραση θέρμανσης αυτών των συνδυασμένων αερίων έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 51%.
«Αυτά είναι κάτι περισσότερο από απλά στατιστικά στοιχεία. Κάθε κλάσμα ενός βαθμού αύξησης της θερμοκρασίας έχει σημασία όσον αφορά την ταχύτητα υποχώρησης των παγετώνων και των πάγων, την επιτάχυνση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, τη θερμότητα των ωκεανών. Έχει σημασία όσον αφορά τον αριθμό των ανθρώπων που θα εκτίθενται σε υπερβολική ζέστη κάθε χρόνο, την εξαφάνιση ειδών, τον αντίκτυπο στα οικοσυστήματα και τις οικονομίες μας» πρόσθεσε.
Όπως και άλλες πρόσφατες επιστημονικές εκθέσεις, το τελευταίο δελτίο του WMO προειδοποιεί επίσης για έναν «φαύλο κύκλο» θέρμανσης στο «εγγύς μέλλον», καθώς η ανατροφοδότηση από την υπερθέρμανση προκαλεί τα οικοσυστήματα να γίνουν μεγαλύτερες πηγές αερίων θερμοκηπίου. Οι μεγαλύτερες πυρκαγιές απελευθερώνουν περισσότερο CO2, ενώ την ίδια στιγμή, οι θερμότεροι ωκεανοί απορροφούν λιγότερο από το αέριο που θερμαίνει τον πλανήτη.
Η ώρα της κρίσης έφτασε
Η έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον της 24ης Οκτωβρίου υπογραμμίζει ορισμένες από τις ίδιες ανησυχίες που εκφράστηκαν από τις άλλες εκθέσεις και αναγνωρίζει ρεαλιστικά ότι μπορεί να μην είναι δυνατόν να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, όπως στοχεύει η συμφωνία του Παρισιού.
«Η ώρα της κλιματικής κρίσης έφτασε. Ορισμένα μέρη του κόσμου καίγονται και άλλα πνίγονται. Οι άνθρωποι παντού αγωνίζονται να ανταπεξέλθουν και, σε πολλές περιπτώσεις, να επιβιώσουν, ιδίως οι φτωχότεροι και πιο ευάλωτοι. Σε αυτό το πλαίσιο τραγωδίας και αυξανόμενου κλιματικού άγχους, νέες δεσμεύσεις για το κλίμα πρόκειται να υποβληθούν στις αρχές του επόμενου έτους».δήλωσε η εκτελεστική διευθύντρια του UNEP Ίνγκερ Άντερσεν.
Όπως τόνισε, οι παγκόσμιες ετήσιες εκπομπές πρέπει να μειώνονται κατά 7,5% κάθε χρόνο μέχρι το 2035 για να επιτευχθούν οι παγκόσμιοι κλιματικοί στόχοι. Κατά την ίδια, η πρόληψη της μακροπρόθεσμης αύξησης της θερμοκρασίας κατά περισσότερο από 1,5 βαθμό Κελσίου «παραμένει, προς το παρόν, τεχνικά εφικτή», αλλά μόνο εάν τα κράτη επιταχύνουν τις δράσεις τους, υποστηριζόμενα από νέα παγκόσμια χρηματοδότηση για το κλίμα.
Αυτό όμως είναι ακόμη ζητούμενο…