Κυκλώματα ιδρύουν εταιρείες-φαντάσματα και επικαλούνται εξαγωγές που γίνονται μόνο στα χαρτιά για να εμφανίζουν εικονικά τιμολόγια και να εισπράττουν ΦΠΑ, να εξαφανίζουν κέρδη και να εξασφαλίζουν επιδοτήσεις
Γράφουν οι Κωστής Χ. Πλάντζος ,Φρίξος Δρακοντίδης
Μάχη με τις εγκληματικές οργανώσεις τύπου «καρουζέλ», που έρχονται στο φως της δημοσιότητας η μία μετά την άλλη το τελευταίο χρονικό διάστημα, δίνουν το υπουργείο Οικονομικών και οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, καθώς υπολογίζεται ότι το κράτος χάνει έως και 2 δισ. ευρώ τον χρόνο, από εικονικά τιμολόγια και δήθεν συναλλαγές, που οδηγούν το Δημόσιο να καταβάλλει ΦΠΑ -αντί να εισπράττει- στους επιτήδειους.
Δύο πορίσματα του προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, επίτιμου αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Χαράλαμπου Βουρλιώτη, αποκαλύπτουν δύο μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Πολύπειρα στελέχη των διωκτικών αρχών αναφέρουν πως τέτοιες υποθέσεις αποτελούν την «κορυφή του παγόβουνου» καθώς εκατοντάδες κυκλώματα επιτήδειων έχουν βρει τη «μηχανή που κόβει χρήμα», προκειμένου να εισπράττουν δισεκατομμύρια ευρώ από το Δημόσιο, με απάτες τύπου «καρουζέλ». Ιδρύοντας εταιρείες-φαντάσματα και βάζοντας «μπροστινούς», επικαλούνται εξαγωγές που γίνονται μόνο στα χαρτιά για να εμφανίζουν εικονικά τιμολόγια και να εισπράττουν ΦΠΑ, να εξαφανίζουν κέρδη και να εισπράττουν παράνομα επιδοτήσεις.
Τη μερίδα του λέοντος εκτιμάται πως καταλαμβάνουν, κυρίως, οι διασυνοριακές απάτες τύπου «καρουζέλ». Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές στο «ΘΕΜΑ», από 40 κραυγαλέες περιπτώσεις εταιρειών που εντοπίστηκαν προς έρευνα για ύποπτες εξαγωγές προς χώρες της Ε.Ε. (ύψους 10 ή 30 ή 40 εκατ. ευρώ κάθε μήνα!), το Δημόσιο χάνει έσοδα ή τους επιστρέφει ΦΠΑ πάνω από μισό δισ. ευρώ τον χρόνο. Ενώ συνολικά οι μη καταγεγραμμένες απώλειες για το Δημόσιο από τη δράση αντίστοιχων κυκλωμάτων σε όλη τη χώρα υπολογίζονται από τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών πως φτάνουν ή ξεπερνούν τα 2 δισ. τον χρόνο!
Οπως τονίζουν μάλιστα, στα γραφεία των ελληνικών Αρχών έχουν καταφτάσει έγγραφα ξένων κρατών (όπως για παράδειγμα της Βουλγαρίας ή άλλων) τα οποία υποδεικνύουν συγκεκριμένες ελληνικές εταιρείες κάθε είδους (κυρίως εμπορίας κινητών τηλεφώνων, αγροτικών προϊόντων ή φαρμακευτικές) που δηλώνουν μαζικές αποστολές φορτίων, τα οποία όμως φτάνουν κενά στις χώρες προορισμού τους.
Οι «μπροστινοί»
Το «καρουζέλ εξαφανισμένου εμπόρου» είναι ίσως η πιο διαδεδομένη μορφή τέτοιας απάτης. Επικεντρώνεται στον ΦΠΑ, καθώς οι επιτήδειοι έμποροι εκμεταλλεύονται τα κενά της νομοθεσίας, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να αποφεύγουν την απόδοσή του. Η απάτη τύπου «καρουζέλ» βασίζεται στη δημιουργία ενός δικτύου εταιρειών που εδρεύουν συνήθως σε διαφορετικές χώρες της Ε.Ε. Αυτές οι εταιρείες, αν και εμφανίζονται ως νόμιμες, λειτουργούν μόνον όσο διευκολύνουν την απάτη, ενώ μετά εξαφανίζονται σαν φαντάσματα.
Μεταξύ των εταιρειών του δικτύου πραγματοποιούνται εικονικές συναλλαγές αγαθών, συνήθως υψηλής αξίας. Εκδίδονται τιμολόγια, αλλά τα αγαθά δεν μεταφέρονται ποτέ. Οι εταιρείες που τα αγοράζουν δηλώνουν τον ΦΠΑ που κατέβαλαν και ζητούν την επιστροφή του από την Εφορία. Ωστόσο, ο «εξαφανισμένος έμπορος» που πούλησε τα αγαθά δεν αποδίδει τον ΦΠΑ που εισέπραξε, καθώς η εταιρεία του έχει κλείσει ή μεταφερθεί σε άλλη χώρα.
Μετά τη διενέργεια των εικονικών συναλλαγών και την είσπραξη του ΦΠΑ, η εταιρεία που πούλησε τα αγαθά και πρέπει να καταβάλει τον ΦΠΑ, εξαφανίζεται. Οι ιδιοκτήτες της χάνονται, τα γραφεία κλείνουν και οι τραπεζικοί λογαριασμοί αδειάζουν.
Και όταν όμως η διακίνηση και πώληση αγαθών είναι πραγματική και όχι εικονική, μεσολαβούν δεκάδες ή εκατοντάδες εταιρείες-φαντάσματα, για να χάνει ΦΠΑ το Δημόσιο, το οποίο μοιράζονται τα μέλη του κυκλώματος.
Η απάτη ακολουθεί συνήθως τα εξής πέντε βήματα
«Αχυράνθρωποι»: Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιείται κάποιος ως ενδιάμεσος, ο οποίος αγοράζει προϊόντα από προμηθευτές στην Ελλάδα ή τα εισάγει από τρίτες χώρες όπως η Κίνα, δηλώνοντας πως τα προορίζει για ενδοκοινοτική παράδοση σε άλλη χώρα της Ε.Ε. (π.χ. Βουλγαρία).
Απαλλαγή από ΦΠΑ: Επειδή πρόκειται για ενδοκοινοτική συναλλαγή δεν καταβάλλει τον ΦΠΑ στην Ελλάδα. Το καθεστώς 42 επιτρέπει αυτή την απαλλαγή όταν τα προϊόντα μεταφέρονται από μία χώρα της Ε.Ε. σε άλλη.
Εικονική εξαγωγή: Ο έμπορος δηλώνει πως τα προϊόντα θα σταλούν π.χ. στη Βουλγαρία ή άλλη χώρα της Ε.Ε. Στην πραγματικότητα, αυτά εξάγονται μόνο στα χαρτιά. Κάποιες φορές, για να καλύψουν τα ίχνη τους, επιστρατεύουν φορτηγά ώστε να φανεί πως το εμπόρευμα πέρασε transit τα σύνορα, αλλά αυτά ταξιδεύουν άδεια, ενώ τα αγαθά μένουν και διακινούνται στην Ελλάδα, παρακάμπτοντας τον έλεγχο του ΦΠΑ.
Πώληση χωρίς ΦΠΑ: Τα προϊόντα διατίθενται στην ελληνική αγορά χωρίς να επιβαρύνονται με ΦΠΑ 24%, κάτι που τους δίνει πλεονέκτημα τιμής έναντι των ανταγωνιστών που τηρούν τους κανόνες.
Εξαφάνιση του εμπόρου: Στο τελικό στάδιο, όταν το κύκλωμα κρίνει ότι έκλεισε τον κύκλο του ή αισθανθεί πως «δίνει στόχο» και απειλείται, κλείνει την επιχείρηση που πρέπει να αποδώσει τον ΦΠΑ και φόρους στο κράτος. Ο έμπορος «εξαφανίζεται». Στη συνέχεια ανοίγουν άλλη εταιρεία-φάντασμα, χρησιμοποιώντας πάλι εικονικές διευθύνσεις και πλαστά στοιχεία.
Σε μια τέτοια περίπτωση, για παράδειγμα, εταιρεία εμπορίας ρούχων και παπουτσιών έκανε χρήση του καθεστώτος 42, εξασφαλίζοντας απαλλαγή ΦΠΑ για ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Ο έλεγχος εντόπισε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία είχε δηλώσει εικονική διεύθυνση, ενώ υπήρχε συναλλαγή με εταιρεία στη Βουλγαρία, ώστε να απαλλάσσεται από ΦΠΑ.
Η εταιρεία εισήγαγε ενδύματα και υποδήματα από την Κίνα, τα οποία έρχονταν στην Ελλάδα. Παρέμεναν στη χώρα μας, παρότι στο τελωνείο δηλωνόταν ότι πήγαιναν Βουλγαρία. Για να γίνει το κόλπο πιο πειστικό, η εταιρεία στη Βουλγαρία μετέφερε τα ποσά που αντιστοιχούσαν στην αξία των προϊόντων σε τραπεζικό λογαριασμό που υποτίθεται πως ανήκε στην εταιρεία με έδρα στην Ελλάδα.
Ωστόσο, τα προϊόντα πωλούνταν στην ελληνική αγορά χωρίς να επιβαρυνθούν με ΦΠΑ 24%, πολύ φθηνότερα σε σύγκριση με τα προϊόντα που εισάγονται κανονικά και φορολογούνται. Επιπλέον, η συνεργαζόμενη εκτελωνίστρια δεν κατάφερε να αποδείξει την προέλευση των χρημάτων που είχαν καταβληθεί για την πληρωμή των δασμών (150.000 ευρώ) στα προϊόντα που είχαν εισαχθεί από Κίνα.
Πώς στήθηκε η απάτη με τα €35 εκατ. με το καρουζέλ της Θεσσαλονίκης
Μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις οικονομικής απάτης των τελευταίων ετών, με παράνομα κέρδη της τάξεως των 35 εκατ. ευρώ, βρίσκεται στο επίκεντρο των αποκαλύψεων, με πρωταγωνιστές γνωστά πρόσωπα της επιχειρηματικής και πολιτικής σκηνής της Θεσσαλονίκης. Ο επιχειρηματίας Χρήστος Καραθανάσης και ο πρώην βουλευτής του Ποταμιού Αλέξανδρος Χατζηδημητρίου φέρονται να βρίσκονται στον πυρήνα ενός κυκλώματος τύπου «καρουζέλ», χρησιμοποιώντας εικονικές εταιρείες σε Ελλάδα και εξωτερικό για να αποφεύγουν την καταβολή ΦΠΑ και φόρων εισοδήματος, να εισπράττουν παράνομα επιστροφές φόρων και κοινοτικές ενισχύσεις από το κράτος και την Ε.Ε. για δήθεν αγορές από εταιρείες-φαντάσματα, καθώς και να ξεπλένουν χρήμα, αναμειγνύοντας νόμιμο με «βρώμικο» από άλλες εγκληματικές ενέργειες και κλοπές.
Οι αποκαλύψεις της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, υπό την ηγεσία του κ. Χαράλαμπου Βουρλιώτη, εμπλέκουν επίσης μέλη της οικογένειας του Χ. Καραθανάση, έναν αξιωματικό της Ελληνικής Αστυνομίας και άλλους επιχειρηματίες που είχαν συστήσει εικονικές εταιρείες. Η διάταξη της Αρχής δεσμεύει κάθε περιουσιακό στοιχείο των εμπλεκομένων, από τραπεζικούς λογαριασμούς ως πολυτελή ακίνητα και πανάκριβα αυτοκίνητα, όπως Bentley, Porsche, Audi και BMW, που χρησιμοποιούσαν τα μέλη του κυκλώματος.
Βουλγαρία – Μεγάλη Βρετανία
Σύμφωνα με το πόρισμα της Αρχής για το Ξέπλυμα που φέρνει στο φως το «ΘΕΜΑ», ο επιχειρηματίας Χρήστος Καραθανάσης και συγγενείς του, μαζί με επτά ακόμα εμπλεκόμενους στην υπόθεση και έναν σωρό εταιρείες που είχαν συστήσει ή εκπροσωπούσαν, διέπραξαν τις αξιόποινες πράξεις της φοροδιαφυγής, της απάτης από κοινού και κατ’ εξακολούθηση σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου, της απάτης εις βάρος της Ε.Ε., της υπεξαίρεσης, της κλοπής και της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Στον πρώην βουλευτή του Ποταμιού Αλέξανδρο Χατζηδημητρίου, όπως και σε έξι επιπλέον πρόσωπα που περιλαμβάνονται στο πολυσέλιδο πόρισμα, η κατηγορία που τους αποδίδεται είναι αυτή της συνέργειας.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση το κύκλωμα φαίνεται πως χρησιμοποίησε το κόλπο του «καρουζέλ» μέσω εικονικού ή εξαφανισμένου εμπόρου, σαν μηχανή που κόβει χρήμα με επιστροφές ΦΠΑ ύψους δεκάδων εκατομμυρίων. Το πόρισμα εξηγεί πώς προσπαθούσαν να ξεπλύνουν το μαύρο χρήμα που «καίει» τους κατόχους του.
Ειδικότερα, ο επιχειρηματίας Χρήστος Καραθανάσης φέρεται να ανέπτυξε παράνομη εμπορική δραστηριότητα μέσω εταιρειών που ίδρυσαν ο ίδιος και οι συνεργοί του, αποκομίζοντας περιουσιακά οφέλη από την υπεξαίρεση του ΦΠΑ και τη μείωση του φόρου εισοδήματος. Η εταιρεία Royal Sugar ABEE, συμφερόντων του, εκτός από τη νόμιμη δραστηριότητα, τελούσε επί χρόνια πράξεις και με εικονικές ημεδαπές εταιρείες ως ενδιάμεσες για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές της, καθώς και με εταιρείες του εξωτερικού που ανήκαν στην επικράτεια τουλάχιστον δύο κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Βουλγαρία, Ην. Βασίλειο), επιφέροντας απώλεια πόρων ΦΠΑ που, σύμφωνα με το πόρισμα της Αρχής, υπερέβη συνολικά τα 10 εκατ. ευρώ.
Συγκεκριμένα, το συνολικό ποσό ΦΠΑ που υπεξαιρέθηκε παρανόμως υπολογίζεται τουλάχιστον σε 23.496.719,51 ευρώ, εκ των οποίων τα 10.984.882,19 ευρώ είναι ενδοκοινοτικός ΦΠΑ που δεν αποδόθηκε, προκαλώντας αντίστοιχη ζημιά στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Στο πλαίσιο των εικονικών δραστηριοτήτων του επιχειρηματία, διαπιστώθηκε και παράνομη υπεξαίρεση χρημάτων, συνολικού ποσού 1.642.750,08 ευρώ, από ενισχύσεις που έλαβαν με ψευδείς δηλώσεις οι εικονικές εταιρείες από εθνικούς πόρους, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Στο πόρισμα της Αρχής σημειώνεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη και δικαστική έρευνα σε βάρος του Χρήστου Καραθανάση και άλλων φυσικών προσώπων που εμπλέκονται στην υπόθεση, με την οποία εξετάζεται η διάπραξη από μέρους του και των συνεργών του των αξιόποινων πράξεων της υπεξαίρεσης μηχανημάτων και της διακεκριμένης κλοπής αντικειμένων από τα εργοστάσια της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης και τις αποθήκες αυτών στο Πλατύ Ημαθίας και στις Σέρρες.
Το παράνομο χρηματικό όφελος που φέρεται να αποκόμισε ο ίδιος και η οικογένειά του, σύμφωνα με το πόρισμα, υπολογίζεται σε τουλάχιστον 8.700.000,00 ευρώ. Συνολικά, έτσι, το διαπιστωμένο προϊόν οικονομικού εγκλήματος ανέρχεται σε τουλάχιστον 34.289.469,59 ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζονται απώλειες του Δημοσίου από φόρους εισοδήματος της τάξεως του 45% και άνω επί των ποσών αυτών.
Ο πρώην βουλευτής
Παρακάτω, ο συντάκτης του πορίσματος γίνεται πιο αναλυτικός για τον τρόπο δράσης του κυκλώματος και αρκετά επεξηγηματικός για την εμπλοκή του Αλέξανδρου Χατζηδημητρίου, πρώην βουλευτή του Ποταμιού, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της Συνεταιριστικής Τράπεζας Σερρών (της μετέπειτα Κεντρικής Μακεδονίας και νυν Παγκρήτιας Τράπεζας).
Συγκεκριμένα, σύμφωνα πάντα με το πόρισμα, στην πολυετή και προσεκτικά μελετημένη εγκληματική δράση του Χρήστου Καραθανάση και των αναφερόμενων στην υπόθεση φυσικών προσώπων χρησιμοποιήθηκαν τράπεζες τόσο της Ελλάδας όσο και του εξωτερικού προκειμένου να προσδοθεί νομιμοφάνεια και αληθοφάνεια στις συναλλαγές τους με τις εικονικές εταιρείες και να νομιμοποιήσουν, μέσω της διαδικασίας τοποθέτησης σε λογαριασμούς, τα χρήματα που αποκόμισαν από την παράνομη δραστηριότητα. Σε αυτό συνέβαλε η πρώην Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών, μέσω της οποίας ο Χ. Καραθανάσης διακίνησε χρήματα για την εξόφληση των δήθεν αγορών από τις εικονικές εταιρείες στην Ελλάδα, αλλά και για την είσπραξη χρημάτων από τις εικονικές ημεδαπές και αλλοδαπές εταιρείες, των οποίων η προέλευση είναι άγνωστη.
Ο ίδιος, βάσει του πορίσματος, επέλεξε τη Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών λόγω των στενών σχέσεων που διατηρούσε με μέλη του διοικητικού συμβουλίου της τράπεζας, όπως τον Αλέξανδρο Χατζηδημητρίου, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της εν λόγω τράπεζας από το 2014 έως το 2021 και βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου από τις 30/1/2015 έως τις 30/9/2015. Το 2017, ο Αλέξανδρος Χατζηδημητρίου μετέφερε στην Emerald Investment Holdings (αγγλική εταιρεία του Χρήστου Καραθανάση και του γιου του) από προσωπικό του τραπεζικό λογαριασμό στην Ελβετία συνολικά 1.925.200,00 ευρώ και το 2020 επεστράφη το ποσό των 1.194.287,82 ευρώ στον λογαριασμό του στη Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών στην Ελλάδα με αιτιολογία την επιστροφή δανείου.
Ο τραπεζικός λογαριασμός σε πιστωτικό ίδρυμα της Βουλγαρίας και το ποσό των χρημάτων δεν δηλώθηκαν όμως ποτέ στις Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης του ίδιου και της συζύγου του. Η ανταλλαγή χρημάτων μεταξύ τους, η οποία δεν αιτιολογείται από νόμιμη επαγγελματική συναλλαγή, ενισχύει την υποψία ότι ο πρώην βουλευτής νομιμοποίησε χρήματα σε αντάλλαγμα για τη διευκόλυνση που παρείχε στον επιχειρηματία στις συναλλαγές του μέσω της πρώην Συνεταιριστικής Τράπεζας Σερρών.
Τα ονόματα
Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στο εγκληματικό προϊόν που αποκόμισαν από τη μεγάλη αυτή απάτη τα εμπλεκόμενα πρόσωπα το καθένα ξεχωριστά. Ο Χρήστος Καραθανάσης και τρία ακόμη μέλη της οικογένειάς του φέρονται να αποκόμισαν τουλάχιστον 34.289.469,59 ευρώ. Ο πρώην βουλευτής του Ποταμιού Αλέξανδρος Χατζηδημητρίου φέρεται να αποκόμισε 1.925.200,00 ευρώ. Ο Μιχαήλ Γεωργοπαπαδάκος, γεννηθείς στον Βόλο και μόνιμος κάτοικος Βουλγαρίας, φέρεται, σύμφωνα με το πόρισμα, να αποκόμισε 21.032.402,47 ευρώ. Ο Ηλίας Τηλαβερίδης, κάτοικος Θεσσαλονίκης, φέρεται να αποκόμισε 1.093.200,01 ευρώ.
Ο Θανάσης Δαλιάνης, κάτοικος Ιωαννίνων, φέρεται να πήρε τουλάχιστον 2.429.512,86 ευρώ. Ο Γεώργιος Ρόκος, κάτοικος Αθηνών, συνέβαλε στην απόκτηση εγκληματικού προϊόντος αξίας 1.642.750,08 ευρώ, ενώ ο Κωνσταντίνος Κωτίδης, κάτοικος Βέροιας, φέρεται να συνέβαλε στην απόκτηση εγκληματικού προϊόντος ύψους 8.700.000,00 ευρώ. Ο Βασίλειος Καραμάγιας, κάτοικος Θεσσαλονίκης, φέρεται, επίσης, να συνέβαλε στην απόκτηση ποσού ύψους 1.220.000,00 ευρώ.
Οπως διαφαίνεται, τα ποσά αυτά ήταν μέρος της «λείας» που άλλαζε χέρια ως αμοιβή μεταξύ των εμπλεκομένων συνεργών. Κατόπιν των ανωτέρω, όπως αναφέρεται στο πόρισμα, προκύπτουν βάσιμες υπόνοιες ότι οι ύποπτοι καταχράστηκαν παρανόμως τα χρηματικά ποσά και στη συνέχεια τα ανέμειξαν με άλλα δικά τους περιουσιακά στοιχεία, τα οποία χρησιμοποίησαν στις εν γένει οικονομικές τους δραστηριότητες, κατέχοντάς τα για αρκετό χρονικό διάστημα με σκοπό να τα ξεπλύνουν.
Από τη συνεκτίμηση των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων απο Εγκληματικές Δραστηριότητες προκύπτουν ισχυρές ενδείξεις ότι τα παραπάνω φυσικά πρόσωπα, από κοινού και σε συνεργασία, προέβησαν στη διάπραξη κακουργηματικής απάτης εις βάρος του Ελληνικού Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κατ’ επάγγελμα και κατ’ εξακολούθηση, καθώς και στη διάπραξη του αδικήματος της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, επίσης κατ’ επάγγελμα.
Η Bentley και τα ακίνητα-φιλέτα
Για όλους τους παραπάνω λόγους ο πρόεδρος της Αρχής Χαράλαμπος Βουρλιώτης διέταξε τη δέσμευση κάθε περιουσιακού στοιχείου όλων των εμπλεκόμενων φυσικών και νομικών προσώπων. Παράλληλα, με τη σχετική διάταξη απαγορεύεται η εκποίηση ή η με οποιονδήποτε τρόπο μεταβίβαση ακινήτων που ανήκουν στα εν λόγω πρόσωπα. Πρόκειται για πλήθος οικοπέδων, διαμερισμάτων, κτιρίων και θέσεων στάθμευσης στους νομούς Θεσσαλονίκης και Αττικής.
Ξεχωρίζουν η δέσμευση οικοπέδου περίπου 9 στρεμμάτων στη Χαλκιδική εντός του οποίου υφίσταται ξενοδοχείο, δεκάδων υπόγειων θέσεων πάρκινγκ επί της Καρόλου Ντηλ, ενός διαμερίσματος 270 τ.μ. στον 7ο όροφο κτιρίου επί του ίδιου δρόμου, τριών διαμερισμάτων 113 τ.μ. 1ου ορόφου στην οδό Νίκης, ακόμη δύο οικοπέδων, 3 και 9 στρεμμάτων αντίστοιχα, στη Χαλκιδική, εντός των οποίων λειτουργούν δύο ξενοδοχεία.
Επιπλέον, οικόπεδο 8 στρεμμάτων με βιομηχανικό κτίριο αποτελούμενο από ισόγειο μεταλλικής κατασκευής με μεταλλική στέγη και ένα τριώροφο κτίριο με εσωτερικό αίθριο στο 9ο χλμ. της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης – Κατερίνης, τα οποία ανήκουν στην εταιρεία Emerald Investment Holdings Ltd που εμφανίζει ως έδρα το Λονδίνο και ως νόμιμος εκπρόσωπός της παρουσιάζεται ο Χρήστος Καραθανάσης. Δεσμεύονται δύο ακόμη διαμερίσματα, το πρώτο στην Καλαμαριά και το δεύτερο στη Χαλκιδική, που ανήκουν σε στενά συγγενικά πρόσωπα του Καραθανάση, τα οποία επίσης περιλαμβάνονται στη λίστα των κατηγορουμένων.
Οσον αφορά τα πολυτελή οχήματα που είναι στην κατοχή των εμπλεκόμενων φυσικών και νομικών προσώπων, η Αρχή για το Ξέπλυμα απαγόρευσε την εκποίηση ή μεταβίβασή τους. Πρόκειται για μία Harley-Davidson που ανήκει στην εταιρεία Μέρα Τουρισμού Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία, διαχειριστής της οποίας είναι ο Χρήστος Καραθανάσης, μία Bentley του 2020 που ανήκει στην ίδια εταιρεία, ένα Audi RS Q8 του 2023, επίσης της ίδιας εταιρείας, μία BMW M4 Competition που ανήκει στην Αθηναϊκή Ζαχαροποιία με διαχειριστή τον Δημήτρη Καραθανάση, όπως και μία Porsche 911 Targa 4 GTS της ίδιας εταιρείας, μαζί με μία Porsche Cayenne E-Hybrid του 2023.
Το κόλπο του μισού δισ. με τις 80 ΙΚΕ στο καρουζέλ της Αθήνας
Την τεράστια φάμπρικα με τις απάτες-καρουζέλ που στήνουν επιτήδειοι για να βάζουν στην τσέπη εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από ΦΠΑ, επιδοτήσεις και ασφαλιστικές εισφορές αποκαλύπτει το πόρισμα του προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, επίτιμου αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Χαράλαμπου Βουρλιώτη, για την άλλη μεγάλη υπόθεση φοροδιαφυγής την οποία έφερε στο φως προ μηνός κατονομάζοντας 125 εταιρείες ως εμπλεκόμενες, αλλά και 142 φυσικά πρόσωπα ως κατά νόμο υπεύθυνα σε αυτές.
Η απόφαση 44 σελίδων με την οποία η Αρχή διατάσσει τη δέσμευση όλων των περιουσιακών στοιχείων των μελών του κυκλώματος αποκαλύπτει και τον καθοριστικό ρόλο που παίζουν στα κόλπα αυτά διάφορες Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (ΙΚΕ): τουλάχιστον 80 από τις 125 εμπλεκόμενες εταιρείες είναι ΙΚΕ «του ενός ευρώ». Δηλαδή εταιρείες που ανοίγουν διαθέτοντας ένα ελάχιστο κεφάλαιο και συγκροτούν ένα δαιδαλώδες και πολυσύνθετο κύκλωμα με σκοπό να εκδίδουν τιμολόγια για ανύπαρκτες (εικονικές) συναλλαγές, ώστε οι εμπλεκόμενοι να λυμαίνονται τον ΦΠΑ που πληρώνουν οι καταναλωτές και χάνει το Δημόσιο.
Αν και… μικρές στο μάτι, οι ΙΚΕ λειτουργούν για λογαριασμό μεγάλων εταιρειών. Στο συγκεκριμένο κύκλωμα μετέχουν δεκάδες εταιρείες μεγαλύτερου μεγέθους (Α.Ε., ΕΠΕ κ.λπ.), καθώς και δύο κατασκευαστικές, στους υπεύθυνους των οποίων αποδίδεται πρωταγωνιστικός ρόλος. Κατά τη δράση τους εξέδιδαν και αντάλλασσαν εικονικά τιμολόγια για μεταξύ τους συναλλαγές άνω του μισού δισ. ευρώ. Αποτέλεσμα ήταν το Δημόσιο να χάσει πάνω από 135 εκατ. ευρώ από τη δράση του εν λόγω κυκλώματος. Εξ αυτών τα 123,5 εκατ. ήταν ΦΠΑ που δεν εισέπραξε το Δημόσιο, τα 10 εκατ. ευρώ ενδοκοινοτικός ΦΠΑ που δεν αποδόθηκε στην Ε.Ε., ενώ οι εμπλεκόμενοι εισέπραξαν παράνομα και άλλα 3,5 εκατ. ευρώ ως Επιστρεπτέα Προκαταβολή από το κράτος την περίοδο της μεγάλης πανδημίας!
Η επιτομή του «καρουζέλ»
Το διατακτικό της Αρχής περιγράφει ανάγλυφα πώς στήθηκε αυτή η κομπίνα. Οπως αναφέρεται σε αυτό, οι 125 εταιρείες «αναπτύσσουν κοινή και συντονισμένη δράση που παραπέμπει σε οργανωμένο σχέδιο, προκειμένου να αποφύγουν την πληρωμή του ΦΠΑ, φόρου εισοδήματος και λοιπών παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή ασφαλιστικών εισφορών, παραπλανώντας τη φορολογική διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων, επιτυγχάνοντας να μην αποδώσουν ή να αποδώσουν ανακριβώς ή να συμψηφίσουν τα αντίστοιχα ποσά, με τελικό αποτέλεσμα την παράνομη ιδιοποίησή τους».
Στη συγκεκριμένη υπόθεση, όπως τονίζεται, οι εταιρείες εμφανίζονται να διενεργούν συναλλαγές πολλών εκατομμυρίων ευρώ «με συμμετοχή νομικών οντοτήτων των οποίων τα χαρακτηριστικά και η μεθοδολογία δράσης παραπέμπουν σε τυπολογία “εταιρείας-κέλυφος” ή “εξαφανισμένου εμπόρου”, που χρησιμοποιούνται σε κυκλώματα εικονικών συναλλαγών και κυκλικής απάτης ΦΠΑ (carousel)».
Κατορθώνουν έτσι «αφενός να ισοσκελίζουν τον ΦΠΑ που προέρχεται από τις πωλήσεις παρουσιάζοντας στις εκάστοτε περιοδικές δηλώσεις ψευδή ποσά ΦΠΑ εκροών και εισροών, αφετέρου να μην αποτυπώνεται η πραγματική υποχρέωση καταβολής του ΦΠΑ ώστε να τον ιδιοποιούνται παράνομα, καθώς επίσης και τα ποσά που αντιστοιχούν στις φορολογικές, ασφαλιστικές και λοιπές υποχρεώσεις».
Αχυράνθρωποι
Οπως προκύπτει από το ιστορικό των γεγονότων που καταγράφεται στην απόφαση της Αρχής, η κομπίνα ολοκληρώθηκε και με τη χρήση «μπροστινών» ή εταιρειών-φάντασμα, ως εξής:
«Με τη συγκεκριμένη δράση επιτυγχάνεται η μετακύλιση της υποχρέωσης καταβολής του ΦΠΑ σε άλλες εταιρείες του κυκλώματος, για τις οποίες υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι συστάθηκαν ευθύς εξαρχής με σκοπό την ένταξή τους στον κύκλο των εμπορικών συναλλαγών για να αναλάβουν την υποχρέωση καταβολής του ΦΠΑ, καθώς και των αντίστοιχων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων και στη συνέχεια να εξαφανιστούν»!
Από τη δράση τους αυτή, το εγκληματικό προϊόν που αποκόμισαν τα εμπλεκόμενα στην υπόθεση φυσικά πρόσωπα (τα οποία αναφέρονται ονομαστικά στο διατακτικό της απόφασης για δέσμευση της περιουσίας τους) «ανέρχεται τουλάχιστον στο συνολικό ποσό των 123.530.723,67 ευρώ για ΦΠΑ, που αντιστοιχεί σε συναλλαγές 514.711.348,64 ευρώ, προξενώντας με τον τρόπο αυτό ισόποση περιουσιακή ζημία σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού και προκαλώντας σημαντική ζημία στην εθνική οικονομία».
Επιπλέον, σύμφωνα με το πόρισμα, οι εμπλεκόμενοι «δεν απέδωσαν, απέδωσαν ανακριβώς ή συμψήφισαν συνολικό ποσό 10.888.386 ευρώ προερχόμενο από μη απόδοση ενδοκοινοτικού ΦΠΑ, διαπράττοντας σε βαθμό βάσιμων υπονοιών το έγκλημα της διασυνοριακής απάτης σχετικά με τον ΦΠΑ, που υπερβαίνει το ποσό των 10.000.000 ευρώ», το οποίο τιμωρείται από τον νόμο με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών (άρθρο 23 Ν.4689/2020).
Επιπρόσθετα, οι επιχειρήσεις του κυκλώματος, «για τις οποίες δημιουργούνται βάσιμες υπόνοιες για εν γένει εικονικότητα ως προς τη λειτουργία τους», φαίνεται να εισέπραξαν, μέσω του μέτρου της Επιστρεπτέας Προκαταβολής την εποχή της πανδημίας, οικονομικές ενισχύσεις συνολικού ποσού 3.512.480,67 ευρώ.
Εν όψει των ανωτέρω, προκειμένου να διασφαλιστούν τα συμφέροντα του Δημοσίου και επειδή συντρέχει περίπτωση κατεπείγοντος, ο πρόεδρος της Αρχής Ξεπλύματος Μαύρου Χρήματος, Χαράλαμπος Βουρλιώτης, διέταξε τη δέσμευση κάθε περιουσιακού στοιχείου των εμπλεκόμενων φυσικών και νομικών προσώπων «μέχρι του ποσού που αντιστοιχεί στο προαναφερόμενο εγκληματικό προϊόν».